: شما اينجا هستيد

خانه > معرفی واحد نرمتنان

بخش نرمتنان یکی از ارکان اصلی بخش بی مهرگان در هر موزه تاریخ طبیعی است. زیرا این جانوران زیبا نه تنها مورد توجه و علاقه جانورشناسان که مورد علاقه افراد غیر علمی نیز می باشد وشاید کمتر کسی را بتوان یافت که بعد از بازگشت از سفر به نواحی دریایی تعدادی از آنها را جمع آوری نکرده باشد.

تنوع در نرمتنان بسیار قابل ملاحظه است. اغلب نرمتنان دارای یک صدف داخلی، یا خارجی، پای عضلانی و بدن نرم و غیر بندبندی هستند. جبه (Mantle) چین خوردگی دیواره بدن است که درون صدف را می پوشاند و کربنات کلسیم و پروتیين سازنده صدف را ترشح می کند. در بعضی جبه گستردگی لوله ای شکلی ایجاد می کند که سیفون نام دارد و آب حاوی مواد غذایی وگازهای تنفسی را به درون جبه می راند. بعضی از نرمتنان با کمک نوار سخت کیتینی با نام رادولا (Radula) که مختص نرمتنان است غذای خود را از روی صخره ها و سنگ ها جمع می کنند. بعضی نرمتنان شکار چی، انگل یا همزیست با کرم های حلقوی، خارپوستان و خرچنگها هستند. بسیاری از گونه های آنها از نظر غذایی و تجاری حایز اهمییت می باشند ویکی از منابع غذایی مهم برای انسان، ماهیان و پرندگان محسوب می شوند و بعضی گونه های آنها در مطالعات فرهنگی گذشته کاربرد دارند.

حدود 80000 گونه نرمتن شناخته شده که آنها را بعد از بند پایان دومین شاخه بزرگ جانوری ساخته است. اندازه آنها از یک ذره شن تا صدف هایی که 5/1 متر عرض دارند متغیر است. اسکویید های غول پیکر بزرگترین بی مهرگان هستند که طول بدن آنها 4 متر و عرض آنها 16 متر است.

نرمتنان به 7 رده گروه بندی شده اند :

•  شکم پایان (Gastropods) بزرگترین رده نرمتنان است و شامل حلزون های دریایی، آب شیرین، حلزون های بدون صدف و وابستگان آنها و تمام نرمتنان خشکی زی است. صدف آنها در صورت وجود معمولا" به صورت مارپیچ است. یکی از ویژگی های آنها وجود درپوش آهکی یا شاخی است که به پا متصل است و دهانه را می بندد و در حرکت به جانور کمک می کند.

• دو کفه ای ها(Bivalves) شامل اویسترها، اسکالوپ ها و نرمتنان مروارید ساز و حفار چوب است. یک دو کفه ای معمولا" ثابت است. صدف دو تکه(یا دو کفه) دارد که توسط دندان ها و لیگامان ها به یکدیگر متصل می شوند.

• اسکافوپود ها(Scaphods) صدف های عاج فیلی یا دندانی هستند که دو انتهای صدف آنها باز است. درون لجن ها و ماسه های دریایی را با کمک پای خود حفر می کنند و درون آن فرو می روند.

• اپلاکوفورا (Aplacophora) کرمی شکل، فاقد صدف و دارای خارهای آهکی هستند. منحصرا"دریایی.

• پلی پلاکوفورا(Poly placophora) کیتون ها، دارای پای پهن هستندکه به سطح صخره ها میچسبند و از 8 قطعه صدف که به یکدیگرمفصل شده پوشیده شده اند.

• مونو پلاکوفورا(Monoplacophora)حدود 10 کونه زنده از آنها توصیف شده و عمدتا" بر اساس گزارش های فسیلی شناخته شده اند.

• سرپایان(Cephalopoda) شامل اختاپوس، ناتیلوس، اسکویید و ماهی مرکب است. چشم های بزرگ و بازوهای مجهز به بادکش دارد. به جز ناتیلوس بقیه صدف داخلی دارند.

 به دلیل اینکه صدف به خوبی حفظ می شود، نرمتنان در گزارش های فسیلی به فراوانی یافت می شوند و گزارش فسیلی آنها به عصر کامبرین می رسد که نشاندهنده تاریخ زمین زمین شناسی طولانی این شاخه است.

http://www.worldwideconchology.com

http://www.spirula.nl

http://www.iobis.org

http://data.acnatsci.org

http://www.science.uva.nl/zma/invertebrates/mollusca