|
» موزه های تاريخ طبيعی : از انواع موزه های علوم ، موزه تاريخ طبيعی است. موزه تاريخ طبيعی موسسه ای است علمی و آموزشی برای بررسی و بيان روند تكامل حيات و آگاهی از هرآنچه در اين رابطه مؤثر بوده است . وظيفه موزه تاريخ طبيعی جمع آوری و شناسايی طبقه بندی نگهداری ، مطالعه و نمايش نمونه های انواع گیاهان ، جانوران و سنگواره ها و نيز بررسی چگونگی ارتباط آنها با يكديگر ،نحوه زيست و محيط طبيعی آنها و در نهايت ارتباط انسان با طبيعت ومیزان دخالت او در طبيعت است . موزه تاريخ طبيعی به مركزی گفته می شود كه از يك سو محل ثبت و ضبط و نگهداری كليه اسناد، مدارك و شواهد مربوط به طبيعت و علوم طبيعی در طول تاريخ كره زمين است و از سوی ديگر مكانی برای انجام كليه پژوهشهای نظری و كاربردهای تجربی در زمينه ، علوم طبيعی محسوب می شود. اين مركز يكی از شايسته ترين مكانهايی است كه می تواند چه در شناساندن هر چه بيشتر محيط طبيعی به جامعه و چه در نگهداری ذخاير و اسناد علمی و تجربيات بشری و حفظ اين امانت برای آيندگان، نقش اصلی و عمده ای ايفا نمايد.
» ضرورت تشكيل موزه های تاريخ طبيعی : تشكيل موزه تاريخ طبيعی در يك جامعه از ضرورتهای اوليه ای است كه يكی از مبانی رشد و شكوفايی آن جامعه محسوب می شود. در سطح جهانی ، سرآغاز شكوفایی های علمی و فرهنگی ، برخورداری از مراكز و مكانهايی بوده كه امكان پژوهش و كشف اسرار و حقايق را در زمينه های مختلف فراهم می سازد. عظمت و گستردگی يك چنين مراكزی با توجه به نمونه های قابل تأييد جهانی در حدی است كه بر كل مراكز علمی و تحقيقاتی مربوطه اشراف دارد و نيز در ارتباط و همكاری پاياپای با كليه مراكز و افراد علمی در سطح جهان قرار دارد. اهمیت وجود موزه ها ونقش آنان درتوسعه فرهنگی وآگاهی عموم مردم از میراث طبیعی وفرهنگ خودکاملا آشکار است.بازدید از موزه ها موجب افزایش سطح اطلاعات وشکوفایی استعدادها بخصوص درنسل جوان شده وگامی ارزنده درمسیر بهره برداری هرچه بهتر از منابع طبیعی است.هر موزه ای درجای خودپیوند دهنده انسان به گذشته وپدید آورنده امید به آینده است.موزه تاریخ طبیعی یکی از موزه هایی است که جایگاه مهمی درآموزش عمومی دارد.دراین مکان نمونه هایی گرد آوری می شوند که چه ازلحاظ تاریخی وچه از نظر زنده یا غیر زنده بودن ،بخشی از تاریخ زمین را تشکیل می دهند ومتعلق به میراث طبیعی وفرهنگی بشر می باشند. موزه های تاریخ طبیعی، موسسات منحصر بفردی هستند که عامل انتقال وتوسعه دانش ودرک دنیای طبیعی وجایگاه ونقش انسان درآن می باشند.این موزه ها از طریق نمایشگاهها وبرنامه های آموزشی که با اهداف خاص تدوین می شوند به تفسیر وشرح جایگاه واجزاء طبیعت ،ارتباط آنها با یکدیگر وبا انسان،اهمیت حفظ آن واهمیت ایجادارتباط بین طبیعت وانسان می پردازند.آنها درک انسان را از محیط اطراف خود افزایش می دهندوفرصتهایی برای کسب دانش وغنی ساختن فرهنگ فراهم می آورند.موزه های تاریخ طبیعی میتوانند از طریق نمایشگاهها وفعالیت های آموزشی واطلاعات نهفته درمجموعه ها ودرواقع کارشناسان خود از طرفی به مسئولین تدوین ایین نامه های زیست محیطی کشورها واز سوی دیگر به مردم عادی دانش لازم را انتقال دهند.موزه های امروزی می توانند طرز تفکر مردم را درمورد طبیعت تغییر دهند ورفتار ودیدگاههای مثبتی را نسبت به محیط طبیعی ترویج نمایند چرا که بهتر زیستن نیاز به دانش زیست محیطی وآموزش دارد وآغاز هر حیاتی مستلزم اهمیت دادن به حیات وحش ،آب وخاک ومنابع طبیعی است.
» اهميت و نقش موزة تاريخ طبيعی : توجه به اينكه تا چه حد زندگی انسان به طبيعت بستگی دارد، اهميت علوم طبيعی و نقش موزه های تاريخ طبيعی را در راه اشاعه و پيشبرد رشته های علوم طبيعی بهتر آشكار می سازد. به همين دليل، در كشورهای پيشرفته و بسياری از كشورهای ديگر برحسب سابقه و قدمتی كه در بكارگيری علم و تكنيك براي آشنايی با طبيعت و بهره برداری از آن دارند، سالهاست موزه های تاريخ طبيعی تأسيس شده و هر روز بر وسعت و اهميت آنها افزوده می شود . دردنیایی که از نظر زیست محیطی رو به فرسایش است مسئولیت سنگین حفظ ونگهداری نمونه ها بر عهده موزه تاریخ طبیعی می باشد. موزه ها می توانند دردسترسی بهتر به آخرین اطلاعات تنوع زیستی وتفسیر آن نقش مهمی داشته باشند. بخش بایگانی موزه های تاریخ طبیعی مکان مناسبی برای انجام مطالعات سیستماتیک بوده وفعالیت وتوسعه آن بسیار ضروری می باشد.ضرورت مقابله با تهدیدات وارده به تنوع زیستی نقش غیر قابل انکاراجتماعی وآموزشی برای موزه های تاریخ طبیعی ایجاد کرده است واین نقش از نظر حقوقی نیز درمجامع بین المللی شناخته شده است.اکنون موزه ها ناچارند اطلاعات مربوط به گونه های زیستی را به شکلی فراهم کنند که برای همه قابل درک واستفاده باشد. به طور كلی هر موزه تاريخ طبيعی از چهار قسمت تشكيل می شود كه با شرح مختصری از هر يك می توان تا حدودی به اهميت و نقش موزه تاريخ طبيعی پی برد : الف : قسمت نمايشگاهی ب : قسمت تحقيقاتی و مطالعاتی ج : قسمت فنی و هنری و كارگاه تاكسيدرمی د : قسمت اداری وپشتیبانی
» تاريخچه دفتر موزه تاريخ طبيعی : دفتر موزه تاريخ طبيعی ايران که وابسته به سازمان حفاظت محيط زيست می باشد از سال 1354 به عنوان مركزی پژوهشی و آموزشی با فراهم آوردن بخشی از جلوه های تنوع زيستی جانوری و گياهی طبيعت ايران ، بر آن بوده كه به موازات فعاليتهای تحقيقاتي خود نقشي ارزنده در پر كردن اوقات فراغت قشرهاي مختلف جامعه ايفا نمايد و انديشه و احساس علاقمندان را با مشاهده تيره های گونا گون سيراب سازد . سازمان حفاظت محيط زيست در بهمن ماه سال 1366 بر اساس ماده 27 آئين نامه اجرايی قانون حفاظت و بهسازی محيط زيست (مصوب هيئت وزيران ) طرح موزه ملی تاريخ طبيعی را ارائه داد. وظايف وفعالیت های اصلی دفتر موزه تاریخ طبیعی بر مبنای 4 راهبرد اصلی در 5 بخش جداگانه به شرح ذيل تعریف گردیده است :
» جایگاه موزه تاریخ طبیعی ایران درپیکره سازمان محیط زیست : دفتر موزه در جهت نيل به اهداف خود فعاليتهای مطالعاتی و پژوهشی لازم جهت تعيين وضعيت گونههای مختلف گياهی و جانوری كشور با همكاری ساير دفاتر و مراكز ذيربط، تحقيق و بررسی گونههای جانوری و گياهی منقرض شده و يا مورد تهديد و ايجاد نمايشگاهها در جهت احياء آنها ، جمعآوری نمونههايی از مهرهداران، بیمهرگان، گياهان، سنگ، كانیها و فسيلها و مطالعه و پژوهش بر روی آنها، تحقيق و بررسی در زمينه ديرينهشناسی زيستی منطقه و گونههای جانوری و گياهی منقرض شده و يا مورد تهديد و ايجاد نمايشگاهها جهت احياء آنها را دنبال میكند. در زمينه فنی و در راستای ايجاد نمايشگاه، تهيه و آمادهسازی علمی نمونههای جانوری و گياهی با مدلهای آن جهت ضبط در كلكسيونهای مختلف و يا ارايه در نمايشگاه، انجام اقدامات لازم در زمينههای پوستآرايی، پوستپيرايی، ديوراماسازی (طراحی محيط)، پانلسازی، بازسازی و مدلسازی از گياهان وحشی، قالبگيری و مدلسازی از نمونههای با ارزش، انجام امور لازم در زمينه نقاشی، مجسمهسازی، طراحی و تهيه مدل از جانوران و يا نمونههای موجود در موزه، اظهارنظر تخصصی در خصوص احداث كارگاههای تاكسيدرمی توسط متقاضيان بخش خصوصی، همكاری علمی و فنی در زمينه تأسيس و تكميل موزههای تاريخ طبيعی كشور و اقدامات جهت ايجاد غرفههای جديد و نمايشگاهها با همكاری واحدهای مربوطه و فراهم نمودن امكانات و تسهيلات لازم جهت بازديد عموم از موزهها و نمايشگاه ها را بر عهده دارد. همچنين سعی در بهبود و پيشبرد امور از طريق مشاركت در مجامع مربوط به موزهداری و تبادل كارشناس و مشاركت در دورههای آموزشی تخصصی در سطوح بينالمللی، ايجاد ارتباط لازم و مبادله اطلاعات و نمونه و ساير جنبههای همكاری با موزههای مشابه داخلی و خارج از كشور، تدوين و ارايه برنامههای آموزشی علومزيستی با مشاركت و همكاری مركز آموزش فرهنگ زيستمحيطی و ارگانهای آموزشی كشور و وسايل ارتباط جمعی، اعمال نظارت تخصصی بر واحدهای خارج از مركز و ارايه خدمات و مشاوره و راهنمايی و ارشاد آنان در زمينههای مربوط و نيز برنامهريزی در زمينه فعاليتهای موزه تاريخ طبيعی و نمايشگاههای مربوط و پيشبينی بودجه مورد نياز از جمله وظايف اين دفتر میباشد. این دفتر درجهت آشناسازی، ارتقای آگاهی ، استفاده هرچه بیشتروبهتر محققان وعلاقمندان، معرفی منبعی مناسب جهت انجام فعالیت های علمی وتحقیقاتی و ایجاد مکانیزمی جهت تسهیل درامر اطلاع رسانی اقدام به ایجاد بانک اطلاعات تنوع زیستی نمود.این بانک حاوی اطلاعات ارزشمندی از نمونه های جانوری وگیاهی می باشد. دفتر موزه تاریخ طبیعی درراستای طرح تکریم ارباب رجوع وتحقق دولت سبز موفق به دریافت گواهینامه های سیستم مدیریت کیفیت وزیست محیطی ISO9001:2000 و ISO14001:1996 گردیده است.
» آدرس دفتر موزه تاریخ طبیعی : تهران، میدان هفتم تیر، ابتدای خیابان قائم مقام فراهانی، شماره 9 تلفن: 9-88843498 نمابر: 88831297
» آدرس های اینترنتی مرتبط با فعالیت های دفتر موزه تاریخ طبیعی وتنوع زیستی :
|
|
|